โครงการ CDM แบ่งออกเป็น 3 ลักษณะ ได้แก่
1. โครงการ CDM ทั่วไป (Single project)
โครงการ CDM ทั่วไปภายใต้พิธีสารเกียวโตได้ถูกกำหนดและแบ่งประเภท (Sectoral scope) ออกเป็น 16 ประเภทโครงการ มีดังนี้
|
ประเภทที่ |
ประเภทโครงการ |
ประเภทที่ |
ประเภทโครงการ |
|
1 |
อุตสาหกรรมด้านพลังงาน (จากแหล่งพลังงานหมุนเวียนและพลังงานที่ใช้แล้วหมดไป) (Energy industries (Renewable / Non-renewable sources)) |
9 |
การผลิตโลหะ (Metal production) |
|
2 |
การจำหน่ายพลังงาน (Energy distribution) |
10 |
การรั่วไหลของก๊าซเรือนกระจกจากกระบวนการผลิตพลังงานต่างๆ (ของแข็ง น้ำมัน และ ก๊าซ) (Fugitive emissions from fuels (solid, oil and gas)) |
|
3 |
การใช้พลังงาน (Energy demand) |
11 |
การรั่วไหลของก๊าซเรือนกระจกจากการผลิตและการใช้สารฮาโลคาร์บอนและซัลเฟอร์เฮกซะฟลูออไรด์ (Fugitive emissions from production and consumption of halocarbons and sulphurhexafluoride) |
|
4 |
อุตสาหกรรมการผลิต (Manufacturing industries) |
12 |
การใช้สารละลาย (Solvent use) |
|
5 |
อุตสาหกรรมเคมี (Chemical industries) |
13 |
การจัดการขยะและของเสีย (Waste handling and disposal) |
|
6 |
การก่อสร้าง (Construction) |
14 |
การปลูกป่าและการฟื้นฟูป่า (Afforestation and reforestation) |
|
7 |
การขนส่ง (Transport) |
15 |
การเกษตรกรรม (Agriculture) |
|
8 |
เหมืองแร่และการถลุงแร่ (Mining/ Mineral production) |
16 |
การดักเก็บและกักเก็บก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (Carbon Capture and Storage) |
2. โครงการ CDM ขนาดเล็ก และการควบรวมโครงการ (Bundling)
โครงการ CDM ที่มีขนาดเล็ก มีข้อดีคือจะใช้ระเบียบที่ง่ายขึ้น เอกสารข้อเสนอโครงการที่ไม่ซับซ้อน มีวิธีการในการคำนวณการลดปริมาณก๊าซเรือนกระจกและการติดตามประเมินผลที่ง่ายขึ้น เสียค่าธรรมเนียมในการขึ้นทะเบียนต่ำกว่าโครงการปกติ อีกทั้งสามารถใช้หน่วยงานปฎิบัติการในการตรวจสอบ (DOE) รายเดียวกันในการตรวจสอบ การยืนยันและการรับรอง อย่างไรก็ตาม โครงการจะต้องเป็นไปตามที่กำหนดอย่างใดอย่างหนึ่ง ดังนี้
Type I : โครงการพลังงานหมุนเวียน ต้องมีกำลังการผลิตติดตั้งไม่เกิน 15 MW
Type II : โครงการปรับปรุงประสิทธิภาพพลังงาน ไม่ว่าจะเป็นด้าน Supply (เช่น ในโรงไฟฟ้า) หรือด้าน Demand (เช่น ด้านโรงงานอุตสาหกรรมที่ใช้ไฟฟ้า) ต้องสามารถลดการใช้พลังงานไม่เกิน 60 GWh ต่อปี
Type III : โครงการอื่นๆ ต้องลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกไม่เกิน 60,000 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าต่อปี
ส่วนโครงการปลูกป่าและฟื้นฟูป่าขนาดเล็กนั้นต้องมีการดูดซับก๊าซเรือนกระจกไม่เกิน 16,000 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าต่อปี
นอกจากนี้ โครงการขนาดเล็กยังสามารถรวมโครงการหลายๆ โครงการเข้าด้วยกัน (Bundling) เรียกว่า Small scale bundling project โดยใช้เอกสารข้อเสนอโครงการฉบับเดียว ทั้งนี้ ขนาดของโครงการโดยรวมจะต้องไม่เกินข้อกำหนดของโครงการกลไกการพัฒนาที่สะอาดขนาดเล็ก และการ Bundling นี้มีข้อจำกัดคือโครงการที่รวมกันนั้น แต่ละโครงการย่อยจะต้องเริ่มพร้อมกัน และมีระยะเวลาในการคิดคาร์บอนเครดิตเท่ากัน
3. โครงการ CDM แบบแผนงาน (Programme of Activities: PoA)
โครงการแบบ PoA นี้ถือเป็นแนวคิดโครงการ CDM ที่นำโครงการย่อยจำนวนหนึ่งหรือหลายโครงการก็ได้มารวมกันเป็นกิจกรรมโครงการ (CPA: CDM Programme Activity) และรวมหลายกิจกรรมโครงการ CPA นี้ภายใต้ PoA เดียวกัน เพื่อลดขั้นตอนและค่าใช้จ่ายบางส่วนลง โดยภาพรวมแล้ว โครงการ CDM PoA จะมีลักษณะเฉพาะดังนี้
-
จะมีการจัดทำเอกสารข้อเสนอโครงการแผนงาน ที่เรียกว่า PoA-DD สำหรับแผนงานเพียงฉบับเดียว (และใช้ตลอดอายุโครงการ) เพื่อใช้สำหรับการขอขึ้นทะเบียนโครงการต่อ CDM Executive Board
-
จะมีการจัดทำเอกสารออกแบบกิจกรรมโครงการ (CPA-DD) และรายงานวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม (ในรูปของ EIA หรือ IEE) สำหรับการขอขึ้นทะเบียนกิจกรรมโครงการครั้งแรกต่อ CDM Executive Board และการขอหนังสือรับรองจาก TGO
-
จะมีการจัดทำเอกสารออกแบบกิจกรรมโครงการ (CPA-DD) และกรอบของการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม สำหรับกิจกรรมโครงการลำดับถัดมา
-
มีระยะเวลาของ PoA ไม่เกิน 28 ปีสำหรับโครงการ CDM ทั่วไป และไม่เกิน 60 ปีสำหรับโครงการปลูกป่าและฟื้นฟูป่า
-
แต่ละโครงการย่อยใน PoA เดียวกัน ไม่จำเป็นต้องเริ่มต้นหรือสิ้นสุดพร้อมกันแต่อย่างใด และแต่ละกิจกรรมโครงการจะนับ Crediting period แยกตามของตนเอง
